prijzen of aanmoedigen, hoe doe je dat
Geplaatst: vr 08 apr , 2022 11:39 am
In een eerder topic kwam naar voren hoe je als ouder, onbewust, je kind aanzet tot perfectionisme. Dat zit dan vooral in de manier van reageren op goede resultaten die kinderen behalen. Wanneer de schoolresultaten goed zijn, maar een kind er weinig moeite voor heeft moeten doen, voelt dat voor hen soms als onterecht geprezen worden. Ze ervaren het als geprezen worden voor het resultaat, in plaats van voor hun inzet. Vaak gaan kinderen dan geloven dat het daar om gaat: als ik hoge cijfers haal, zijn ze trots op mij (dus ik kan er maar beter voor zorgen dat ze hoog blijven).
Een effectievere manier is iets tegen kinderen zeggen dat hen stimuleert voor zichzelf te werken, in plaats van voor de waardering van anderen.
Als ouder is het niet altijd makkelijk een kind op die manier aan te moedigen. Je kunt wel bewust leren: ben ik mijn kind aan het prijzen of ben mijn kind aan het aanmoedigen.
Ik vond onderstaand overzicht van Jane Nelsen met de verschillen tussen prijzen en aanmoedigen.
Prijzen , complimenten geven
Woordenboekdefinitie: Een gunstig oordeel uitspreken over, bewonderen
Gericht op: De doener "Goed zo meisje."
Erkent: alleen het complete (perfecte) eindresultaat; "Je hebt het goed gedaan."
Houding: betuttelend, manipulatief: "Ik vind het fijn hoe Suzie nu stil zit te werken."
"Ik”-boodschap Oordelen van de spreker: "Ik vind het leuk hoe je dat deed."
Het meest gebruikt bij kinderen: "Je bent zo'n braaf meisje."
Voorbeelden: "Ik ben trots op je dat je een tien hebt gehaald" (ontneemt de persoon het eigendomsrecht over zijn eigen prestatie)
Nodigt kinderen uit om voor anderen te veranderen. "Goedkeuring junkies"
Locus of control: Extern: "Wat denken anderen?"
Leert iemand: Wat te denken. Afhankelijkheid van het oordeel van anderen.
Doel Conformeren. "Je hebt het goed gedaan."
Effect op gevoel van eigenwaarde: jezelf waardevol voelen als anderen je goedkeuren
Lange termijn effect: Afhankelijkheid van anderen
Aanmoedigen
Woordenboekdefinitie : Inspireren, stimuleren
Gericht op de actie; "Goed gedaan."
Erkent de inspanning en vooruitgang: "Je hebt gedaan wat je kon." Of, "Hoe voel je je over wat je bereikt hebt?"
Houding: respectvol, waarderend: "Wie kan me laten zien hoe we nu rustig kunnen werken?"
"Ik”-boodschap : zelfsturend: "Ik waardeer je inzet hierbij."
Het meest gebruikt bij volwassenen: "Bedankt voor je hulp."
Voorbeelden: "Die tien is het resultaat van je harde werk." (Erkent eigenaarschap en verantwoordelijkheid voor de inspanning.)
Nodigt kinderen uit om voor zichzelf te veranderen. "Innerlijke leiding."
Locus of control Intern: "Wat denk ik?" (als kind)
Leert: Hoe te denken. Zelf-evaluatie.
Doel: Begrip, zlefinzicht: "Wat denk/leer/voel je?"
Effect op gevoel van eigenwaarde: Jezelf waardevol voelen zonder de goedkeuring van anderen
Lange termijn effect: Zelfvertrouwen, zelfredzaamheid.
Controlevragen voor jezelf als ouder:
- Stimuleer ik zelfevaluatie of afhankelijkheid van de evaluatie van anderen?
- Ben ik respectvol of betuttelend?
- Zie ik het gezichtspunt van het kind of alleen dat van mezelf?
- Zou ik deze opmerking maken tegen een vriend?
Een effectievere manier is iets tegen kinderen zeggen dat hen stimuleert voor zichzelf te werken, in plaats van voor de waardering van anderen.
Als ouder is het niet altijd makkelijk een kind op die manier aan te moedigen. Je kunt wel bewust leren: ben ik mijn kind aan het prijzen of ben mijn kind aan het aanmoedigen.
Ik vond onderstaand overzicht van Jane Nelsen met de verschillen tussen prijzen en aanmoedigen.
Prijzen , complimenten geven
Woordenboekdefinitie: Een gunstig oordeel uitspreken over, bewonderen
Gericht op: De doener "Goed zo meisje."
Erkent: alleen het complete (perfecte) eindresultaat; "Je hebt het goed gedaan."
Houding: betuttelend, manipulatief: "Ik vind het fijn hoe Suzie nu stil zit te werken."
"Ik”-boodschap Oordelen van de spreker: "Ik vind het leuk hoe je dat deed."
Het meest gebruikt bij kinderen: "Je bent zo'n braaf meisje."
Voorbeelden: "Ik ben trots op je dat je een tien hebt gehaald" (ontneemt de persoon het eigendomsrecht over zijn eigen prestatie)
Nodigt kinderen uit om voor anderen te veranderen. "Goedkeuring junkies"
Locus of control: Extern: "Wat denken anderen?"
Leert iemand: Wat te denken. Afhankelijkheid van het oordeel van anderen.
Doel Conformeren. "Je hebt het goed gedaan."
Effect op gevoel van eigenwaarde: jezelf waardevol voelen als anderen je goedkeuren
Lange termijn effect: Afhankelijkheid van anderen
Aanmoedigen
Woordenboekdefinitie : Inspireren, stimuleren
Gericht op de actie; "Goed gedaan."
Erkent de inspanning en vooruitgang: "Je hebt gedaan wat je kon." Of, "Hoe voel je je over wat je bereikt hebt?"
Houding: respectvol, waarderend: "Wie kan me laten zien hoe we nu rustig kunnen werken?"
"Ik”-boodschap : zelfsturend: "Ik waardeer je inzet hierbij."
Het meest gebruikt bij volwassenen: "Bedankt voor je hulp."
Voorbeelden: "Die tien is het resultaat van je harde werk." (Erkent eigenaarschap en verantwoordelijkheid voor de inspanning.)
Nodigt kinderen uit om voor zichzelf te veranderen. "Innerlijke leiding."
Locus of control Intern: "Wat denk ik?" (als kind)
Leert: Hoe te denken. Zelf-evaluatie.
Doel: Begrip, zlefinzicht: "Wat denk/leer/voel je?"
Effect op gevoel van eigenwaarde: Jezelf waardevol voelen zonder de goedkeuring van anderen
Lange termijn effect: Zelfvertrouwen, zelfredzaamheid.
Controlevragen voor jezelf als ouder:
- Stimuleer ik zelfevaluatie of afhankelijkheid van de evaluatie van anderen?
- Ben ik respectvol of betuttelend?
- Zie ik het gezichtspunt van het kind of alleen dat van mezelf?
- Zou ik deze opmerking maken tegen een vriend?