Hoge cijfers willen halen

[Faya]

Dochter kwam vandaag thuis met haar rapport. Het eerste wat ze erover zei, was: 'Ik ben achteruit gegaan met Engels.' Dat was ook zo ... Van een 10 naar een 9.
Ze is er heel erg op gebrand hoge cijfers te halen, zit enorm in de stress als ze de hoeveelheid leerwerk niet overziet (en dat is nogal snel), omdat ze dan denkt dat ze het nooit geleerd krijgt en een 1 zal halen.

Ik vind het heel lastig hoe ik hiermee om moet gaan. We willen wel dat onze kinderen hun best doen voor school (dus als je huiswerk krijgt dat je dat dan ook doet), maar ze hoeven echt geen tienen te halen. Ik probeer erop te letten dat ik een complimentje geef over het leren als ze met een goed cijfer thuis komt en niet over het eindresultaat, maar ik merk dat ik toch ook wel vaak iets zeg als 'fantastisch' of 'ik ben onder de indruk' als ze een 9 of een 10 haalt.
Ik heb met haar gepraat over dat ze best iets minder tijd aan haar huiswerk kan besteden: als je twee keer je topo leert en dan een 7 of een 8 haalt, heb je ook een prima cijfer en meer tijd over dan wanneer je drie keer leert en een 10 haalt. Misschien dat dat kwartje na honderd keer herhalen wel gaat vallen.

Ik vind het een heel moeilijke balans, want aan de ene kant is het goed om te leren dat je een zekere inspanning moet leveren om een goed resultaat te bereiken, maar aan de andere kant is goed genoeg ook gewoon goed. Maar ja, dat moet ook weer niet omslaan in een lakse houding.

Mijn vraag is denk ik concreet: hoe help ik mijn dochter een wat nonchalantere houding te kweken ten opzichte van cijfers en wat zijn goede reacties als ze met hoge cijfers thuis komt.

[Bissi]

Ik probeer erop te letten dat ik een complimentje geef over het leren als ze met een goed cijfer thuis komt en niet over het eindresultaat, maar ik merk dat ik toch ook wel vaak iets zeg als 'fantastisch' of 'ik ben onder de indruk' als ze een 9 of een 10 haalt.
Ik heb met haar gepraat over dat ze best iets minder tijd aan haar huiswerk kan besteden: als je twee keer je topo leert en dan een 7 of een 8 haalt, heb je ook een prima cijfer en meer tijd over dan wanneer je drie keer leert en een 10 haalt. Misschien dat dat kwartje na honderd keer herhalen wel gaat vallen.

Ik vind het een heel moeilijke balans, want aan de ene kant is het goed om te leren dat je een zekere inspanning moet leveren om een goed resultaat te bereiken, maar aan de andere kant is goed genoeg ook gewoon goed. Maar ja, dat moet ook weer niet omslaan in een lakse houding.

Hier geef je denk ik heel duidelijk aan hoe jouw reactie en innerlijke tweestrijd van invloed is op haar.

Waarom is ze niet laks? Omdat jij dat afkeurt.
Waarom leert ze voor een 10? Omdat jij dan onder de indruk bent en haar fantastisch vindt.
Waarom weet ze niet wanneer ze het goed genoeg geleerd heeft? Omdat jij die grens ook niet aan kan geven en er mee worstelt.
Waarom weet ze niet hoeveel inspanning goed genoeg is? Omdat 'een zekere ' inspanning een onduidelijke omschrijving is, dus voor de zekerheid maar wat extra doen.

Ken je het concept Double Bind? Dat is dat je als ouder een dubbel signaal afgeeft. Je zegt het ene (je hoeft niet te leren voor een 10), maar als ze het wel doet vind je dat fantastisch en als ze het niet doet, dus met niks doen net een zes haalt, zou ze laks zijn.

Ik denk dat de verandering bij jou begint, dat jij duidelijkheid voor jezelf krijgt, daarna naar haar. En er zelf naar leeft.

Nu doet ze het net als jij, ook OK toch? Waarom zou ze eigenlijk moeten veranderen?

[Noelle]

Ik vind het 2 verschillende dingen: hoge cijfers willen halen en (te)veel tijd aannemer huiswerk besteden en daar stress van krijgen.

Hier lees ik wel de combinatie. Maar 3 x naar topo kijken als je liever geen fouten hebt dan een 8 haalt lijkt me nix mis mee. Dat zie ik hier ook. En is 1 x per maand en is dan 3x een kwartier. Lijkt me prima. Is hier ook t enige wat ze thuis doen voor school. Veel bezig met huiswerk op de basisschool en daar leuke dingen voor laten lijkt me niet goed. Of dat nou nodig is om een 10 of om een 6 te halen...

Op een rapport alleen focussen op wat achteruit gaat vind ik ook een aandachtspunt. Maar dat zou ik ook vinden als ze direct zei ik ben van een 7 naar een 6 gegaan/ het enkele gegeven graag hoge cijfers te willen halen vind ik niet veronrustend. Wellicht wel de combi die je beschrijft met stress

[merriedroom]

Ik denk dat de verandering bij jou begint, dat jij duidelijkheid voor jezelf krijgt, daarna naar haar. En er zelf naar leeft.

Nu doet ze het net als jij, ook OK toch? Waarom zou ze eigenlijk moeten veranderen?

Ik denk dat je hier veel te kort door de bocht gaat. Dat moeder reageert op goede cijfers is doodnormaal en levert niet direct krampachtige, tienen halende kinderen op. Complimenteren doet elke ouder. Ik denk dat als je stoïcijns reageert op een 9, dat je dan schadelijk bezig bent. Zoals wanneer je je lach inhoudt terwijl je eigenlijk moet lachen om een leuke grap. Die ander begint dan te twijfelen over of de grap wel goed was. Een 9 ís goed, want je beheerst de getoetste materie erg goed. Dat hoort haar dochter ook gewoon te horen te krijgen.

Het wordt pas een probleem als een ouder bij een 8 of 9 afkeurend gaat reageren omdat het eigenlijk ook een 10 had kunnen zijn. Maar dat hoor ik Faya niet zeggen. Nuanceren als een kind iets verschrikkelijk afschuwelijk vindt terwijl dat niet zo is, is ook volstrekt normaal. En dat doet Faya wel. Maar ja, als je gaat zeggen dat cijfers er helemaal niet toe doen, dan sla je de plank ook mis. Het schoolsysteem is er een van meten hoeveel er is geleerd. Terecht dat ze dat haar dochter ook niet als boodschap wil meegeven. Wel is het interessant om na te gaan of die aanname wel klopt dat dochter geneigd is om een lakse houding aan te nemen als ze te horen krijgt dat hoge cijfers halen niet een kwestie is van leven en dood. Ik vraag me eigenlijk af of dochter überhaupt open staat voor zo’n boodschap. Ik denk het niet.

Faya, er zit vast een verhaal of gevoel achter dit gedrag van je dochter. Kan het zijn dat ze een stukje identiteit vindt in haar hoge cijfers? Waarschijnlijk is ze al oud (en wijs) genoeg om met jou op onderzoek uit te gaan wat nu wel en niet haar ‘haar’ maakt. Misschien blijkt dan wel dat zij vindt dat hoge cijfers bij haar horen. Misschien wel een ingang om het hierover dieper te hebben met elkaar.

Een andere mogelijkheid is om voor jezelf en vervolgens ook met je dochter na te gaan wat er eigenlijk zou gebeuren als ze laks zou worden. Of als ze de komende maanden alleen maar 6’en gaat halen? Hoe voelt die gedachte? En wat zou er dan gebeuren? Met haar, met jou, met haar (school)omgeving? Misschien helpt dit je wat op weg.

[Anne72]

Hier een dochter van inmiddels 16 jaar die ik vorige week voor het eerst een “preek” heb gegeven over dat iets minder gemak met schoolwerk wel op zijn plaats zou zijn. Mijn ervaring is dus dat je heel lang tegen een kind kunt zeggen dat goed goed genoeg is, dat er een leven buiten school is en dat je best wel eens een toets niet kunt leren als je andere prioriteiten hebt, voordat het begint te zwijnen of laks wordt (hier dus 12 jaar).
Heb overigens ook een zoon die dat streven naar hoge cijfers helemaal niet heeft, die daar altijd al genoeg gemak in heeft gehad. Die had andere lessen te leren.

Wij zijn regelmatig het gesprek aangegaan over het belang of onbelang van hoge cijfers en de inspanning die daarvoor nodig is. En wat maakt dat het fijn is om hoge cijfers te halen, wanneer de kosten daarvoor te hoog zijn en wat het erg of vervelend maakt om fouten te maken.

Daarbij heb ik altijd geprobeerd om het een open gesprek te laten zijn, en ook wel een beetje een gezamenlijk zoeken. Want wat Bissi schrijft: Het gaat ook over wat jij zegt en denkt en doet als ouder. Wat jij belangrijk vindt en hoe jij bent opgevoed. En hoe er op school wordt gereageerd en wat dat weer met je doet. zelf vond ik het vroeger heel ingewikkeld als mensen gingen pochen (zo voelde ik dat) als ze een hoger cijfer hadden dan ik. Waren mooie gesprekken.

En nu kijk ik dus met lichte spanning uit naar de resultaten van deze toetsweek….

Anne72

[Hanneke]

Hoge cijfers willen halen, daar is op zich niets mis mee.
Daar heel veel tijd in willen steken, daar is meestal ook niks mis mee. (er is pas iets mee mis als echt al het andere ervoor moet wijken, en er nul tijd over blijft voor andere dingen. Of als er een soort faalangst bij komt kijken, en het maar blijven leren eigenlijk niet nodig is)

Waar wel iets mee mis is, is denk ik het feit dat ze er stress van krijgt.

Als ik je verhaal zo lees, dan komt als eerste toch de gedachte aan een fixed mindset bij me op. Misschien ook een vorm van perfectionisme. Heb je daar al eens naar gekeken?
Je dochter wil een 10, en verwacht ook dat ze met heel veel en goed leren die 10 kan halen.
Het wordt stressvol voor haar als het werk onoverzichtelijk is.

Je dochter moet gaan ontdekken waarom ze voor zichzelf de 10 zo belangrijk vindt. Daar zou ik eerst over in gesprek gaan, en ook goed doorvragen.
Welk gevoel krijg ze als ze een 8 ziet staan op een toets?
Welk gevoel krijgt ze als er veel leerstof op haar afkomt, en ze niet op het eerste gezicht het overzicht heeft?

Ik denk dat dit net een andere insteek is dan haar vertellen dat ze ook minder mag doen, en maar een 8 hoeft te halen. Want dat komt van jou uit, maar je dochter staat hier duidelijk nog anders in. Helder krijgen wat daar de reden van is, is een eerste stap denk ik.

[Faya]

Heel erg bedankt voor jullie reacties! Geeft een hoop stof tot nadenken.
Wat bleef haken was: waarom ben ik bang dat ze laks wordt? Ik denk dat daar enerzijds iets achter zit van: als je een talent gekregen hebt, moet je dat ook gebruiken, en zij heeft heel duidelijk een goed verstand gekregen. Verder zijn we al diverse jaren bezig met een zoektocht naar wat haar helpt om goed in haar vel te zitten en dat is op school toch dat ze genoeg kans krijgt om nieuwe dingen te leren, genoeg uitdaging, niet al te veel herhaling. En creatieve vakken, maar dat is iets waar je niet telkens over hoeft te overleggen (dat is gewoon wat het is, daar gaan ze niets extra's in aanbieden). Dus daardoor is de focus misschien ook te veel op haar intellectuele kant komen te liggen.
De andere kant is dat ikzelf zonder al te veel inspanning te leveren door de middelbare school en universiteit gerold ben. Waar ik nu tegenaan loop is dat ik nooit echt goed geleerd heb om door te zetten als ik iets moeilijk vind. En ik denk toch dat dat een nuttige vaardigheid is om te hebben en eentje die je beter leert als je nog jong bent. Maar misschien hoef ik bij haar niet bang te zijn dat ze te snel afhaakt, juist omdat ze het allemaal zo graag goed wil doen. Dus ik zal mijn best doen deze angst te laten varen

Verder: inderdaad een goed idee om met haar te praten over waarom ze die hoge cijfers zo belangrijk vindt. Er zit inderdaad een stukje onzekerheid in - als je drie keer leert weet je zekerder dat je het kent. Of ze uit de hoge cijfers ook haar identiteit haalt: dat zou natuurlijk best kunnen. Goede vragen om eens met haar te bespreken.

En inderdaad: het grootste probleem is dat ze er stress van krijgt (en die vervolgens op mij projecteert). INZICHT! Door dit laatste op te schrijven vraag ik me ineens af of we met die stress niet in een soort dramadriehoek terechtkomen: Zij raakt gestresst van haar huiswerk, ik probeer haar te helpen door overzicht te creëren, schemaatjes te maken en haar te overhoren ... zou zij dan weer het gevoel krijgen dat ze na al die inspanning wel echt iets moet leveren? Dat is natuurlijk niet de bedoeling. Hmmm ... nog een reden om te proberen te ontdekken wat eronder zit.

Ik weet ook niet zo goed hoe er op school met de cijfers omgegaan wordt, of en hoe er nog feedback op de resultaten gegeven wordt ofzo. Dat is nog wel een puntje voor het tienminutengesprek. Wat ze bijvoorbeeld laatst wel had was dat ze met de cito voor spelling achteruit was gegaan en toen 3x in de week thuis BLOON moest maken ipv 2x. Ik vraag me werkelijk af of dat echt wat toevoegt (behalve dan extra huiswerk).

Enne ... Die fixed mindset? Heel erg. Iets is zo, of iets is niet zo. Zijn wij als ouders ook niet helemaal vrij van Daarom ben ik ook blij met dit forum. Kun je tenminste even vanaf een afstandje naar de situatie kijken en met al jullie input een andere gedachtelijn inzetten.

[Anne72]

Als het gaat om leren leren en leren doorzetten zou je ook kunnen kijken naar dingen buiten school. Een muziekinstrument spelen, je eigen game bouwen, je eigen computer bouwen, leren klimmen, enz heeft hier hele waardevolle leermomenten opgeleverd. Voor ons Menneke staat dat ook op zijn planbord voor de week: wat hij wil bereiken met zijn game. Dan gaat hij echt op zoek naar hulp: vraagt dingen op een forum, volgt webinar enz. En vind dan ook oplossingen.

En ons meiske kan haar vingers stuk spelen op een solo van metallica.

Daar leerden / leren ze meer van dan de soms gekunstelde verrijkingsopdrachten van de methodes op de basisschool.

[Baloo]

Er zijn al heel veel waardevolle dingen gezegd; daarom nog twee persoonlijke ervaringen. Onze oudste is momenteel ook erg gefocust op goede cijfers. Ik vind het een puntje waar we op moeten blijven letten (gaat het niet te ver?). Mijn man herkende het enorm van zichzelf op de middelbare, hoe hij tegenover schoolwerk stond. Het kan dus ook een karaktertrek zijn (die je misschien zelf eigenlijk wel herkent?). En de andere ervaring: ikzelf werd pas 'laks' tijdens het proces van afstand nemen van mijn ouders tijdens de puberteit. De vrijheid toen ik me bedacht dat ik eigenlijk helemaal niks hoefde te doen voor school om toch mee te komen herinner ik me nog goed, ik denk niet dat ik dat voor mijn 13e had bedacht. Toen ik eind derde klas bijna bleef zitten vond ik dat toch ook wel weer wat ver gaan dus toen ben ik uit mezelf weer wat gaan doen. Onderdeel van dit proces is denk ik ook een beetje de regie over haar schoolprestaties echt aan haarzelf overlaten (zonder onverschillig te worden). Ze moet zelf mogen uitvinden wat er gebeurt als je niks doet, of een beetje. Maar daar is ze misschien nog niet in geinteresseerd. Overigens heb ik wel leren doorzetten, maar nooit leren plannen

[Hanneke]

Ik was laks tot ik ging werken.
Nu een bloeiend eigen bedrijf.
Dus ook dat kan vanzelf goed komen

[Bissi]

Het is niet mijn bedoeling om hard over te komen, excuus als dat zo overkomt. Ik geloof oprecht dat kinderen ons voorbeeld naleven, meer nog dan dat ze luisteren naar wat we zeggen als ouders.
Soms herhalen we overtuigingen naar kinderen die we zelf als kind ook vreselijk vonden. Dan is heb goed om je af te vragen: is dit een mening van ouders of leraren van vroeger? Of geloof ik dit persoonlijk ook?
In dat laatste geval, draag je die overtuiging uit in je gedrag en manier van spreken. Dat is prima, elke ouder mag daar een eigen keuze in hebben, in wat je je kind wil meegeven. We kunnen niet voor een ander bepalen wat 'het beste' is.
Uit haar beschrijving in het topic, concludeer ik dat TS een redelijk persoon is. Wat ze zegt tegen haar dochter zegt, is herkenbaar en normaal.
Alleen als je het uiteen rafelt, zoals ik deed, zie je dat haar dochter het misschien heel anders interpreteert. En daarom wellicht veel meer leert en er stress van heeft dan de bedoeling is van haar moeder.
Als je dan denkt: nee, dat is niet de boodschap die ik wil overbrengen op mijn kind of voorleven, dan moet je 'm.i. eerst je eigen overtuigingen bijstellen en naleven. Dan volgt je kind je daarin vervolgens hopelijk ook.

[Faya]

Het is al even geleden dat ik dit topic opende, maar ik wilde toch nog even terug komen. Nogmaals hartelijk dank voor alle tips, ik probeer zelf alerter te zijn op hoe ik reageer. En aan t nadenken over waarover ik me waarom druk maak

Ik heb een aantal gesprekjes gehad met dochter over dat je soms best iets minder kunt leren en dan misschien iets minder hoge cijfers haalt, maar dan wel minder stress hebt. En of dat het nu was of iets anders weet ik niet, maar nu zegt ze dingen als: o, woensdag heb ik een aardrijkskundetoets, maar dat weet ik wel van de les, dus dat hoef ik maar één keertje over te kijken.

Voor nu dus wat minder cijferstress en nu we de werkstuk- en spreekbeurttijd ook doorgekomen zijn, hoop ik op wat relatief rustige weken tot de zomervakantie ... Qua huiswerk dan